ក្រុមការងារអភិរក្សសត្វកម្ពុជា ចាប់ផ្តើមដំណើរការជំរឿនសត្វត្មាតប្រចាំឆ្នាំ
កម្ពុជា៖ នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២២ នេះ ក្រុមការងារអភិរក្សសត្វកម្ពុជា បានចាប់ផ្តើមដំណើរការជំរឿនសត្វត្មាតប្រចាំឆ្នាំរបស់ខ្លួនស្ថិតក្នុងក្របខណ្ឌនៃការធ្វើជំរឿនប្រចាំឆ្នាំចំនួន ៥ ដងដើម្បីតាមដានលើទិន្នន័យវត្តមានរបស់សត្វត្មាត និងការត្រៀមរៀបចំផែនការបន្តក្នុងការការពារ ថែរក្សានិងអភិរក្សប្រភេទសត្វស្លាបកម្រនេះឱ្យ បានគង់វង្ស។
ទីតាំងជំរឿនចំនួន ៤ កន្លែងត្រូវបានបើកក្នុងពេលដំណាលគ្នានាថ្ងៃនេះ គឺ ទី១-ដែនជម្រកសត្វព្រៃសម្បូណ៌ក្នុងខេត្តក្រចេះ ទី២-ដែនជម្រកសត្វព្រៃសៀមប៉ាងក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង ទី៣-ដែនជម្រកសត្វព្រៃឆែប ក្នុងខេត្តព្រះវិហារ និង ទី៤-ដែនជម្រកសត្វព្រៃស្រែពក នៅក្នុងខេត្តមណ្ឌលគិរី។
ឯកឧត្តម នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន បានចូលរួមការធ្វើជំរឿនសត្វត្មាតលើកទី៣ ប្រចាំឆ្នាំ២០២២ នេះនៅតំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃសម្បូណ៌ ដោយមានការអញ្ជើញចូលរួមពីតំណាង អង្គការ WWF និងអង្គការអភិរក្សអន្តរជាតិ CI។ ទិន្នន័យរួមចុងក្រោយមួយនឹងត្រូវបូកសរុបបន្ទាប់ពីប្រមូលបានទិន្នន័យពីទីតាំងជំរឿននានា។
ការធ្វើជំរឿនសត្វត្មាតប្រចាំឆ្នាំនេះ គឺដើម្បីដឹងពីការវិវត្តនៃចំនួនសត្វត្មាតនៅកម្ពុជាដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការគ្រប់គ្រង និងដាក់ ចុះវិធានការផ្សេងៗក្នុងបំណងការពារឱ្យបាននូវប្រភេទសត្វដ៏កម្រនេះ។ ទិន្នន័យជំរឿនសត្វត្មាតកាលពីឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅបង្ហាញថា សត្វត្មាត៣ ប្រភេទដែលមាននៅប្រទេសកម្ពុជាគឺត្មាតភ្លើង ត្មាតត្នោត និងត្មាតកសផេះ មានវត្តមានសរុបចំនួន ១២១ ក្បាល នៅក្នុងអាហារដ្ឋានត្មាតចំនួន ៤ កន្លែងនៅតំបន់ការពារធម្មជាតិកម្ពុជាក្នុងនោះមានត្មាតភ្លើង ២០ ក្បាលត្មាតផេះ ៦៦ ក្បាល និងត្មាតត្នោត ៣៥ ក្បាល។
លទ្ធផលនៃការរាប់ចំនួនសត្វត្មាតដោយអាហារដ្ឋានត្មាត នៅដែនជម្រកសត្វព្រៃសំបូរនៃតំបន់ទេសភាពព្រៃលិចទឹកមេគង្គកាលពីឆ្នាំ២០២១ កន្លងទៅមានចំនួន ៤១ ក្បាល និងបានបង្ហាញថា ចំនួនសត្វត្មាតសរុបទាំង ៣ ប្រភេទបញ្ចូលគ្នាបានកើនឡើងទ្វេដងសម្រាប់តំបន់នេះពោលគឺពីចំនួន ២០ ក្បាលដល់ចំនួន ៤១ ក្បាលសម្រាប់ចន្លោះចុងខែមិថុនាដល់ចុងខែសីហាឆ្នាំ ២០២១ កន្លងទៅ។ កម្ពុជាគឺជាក្តីសង្ឃឹមចុងក្រោយសម្រាប់ប្រភេទសត្វត្មាតទាំងនេះនៅក្នុងតំបន់អាស៊ី អាគ្នេយ៍ ប៉ុន្តែចំនួននេះបានធ្លាក់ចុះពាក់កណ្តាលក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំកន្លងមក។
ដើម្បីការពារនិងអភិរក្សសត្វត្មាតឱ្យបានគង់វង្ស សកម្មភាពសិក្សាស្រាវជ្រាវ និងអភិរក្សសត្វត្មាតនៅប្រទេសកម្ពុជា បានចាប់ផ្តើមឡើងតាំងពីឆ្នាំ ២០០៤ ដែលនៅពេលនោះចំនួនសត្វត្មាតដែលបានកត់ត្រាពេលធ្វើជំរឿន មានចំនួន ១៦២ ក្បាល ដែលជាទិន្នន័យធ្វើជំរឿនលើកដំបូង។ ទិន្នន័យជំរឿនឆ្នាំ ២០១០ ចំនួនសត្វត្មាតបានកើនដល់ ២៨៩ ក្បាល។ ក៏ប៉ុន្តែចាប់ពីឆ្នាំ ២០១១ ដល់ ២០១៤ ចំនួនសត្វត្មាតមានការថយចុះគួរឱ្យបារម្ភ។ ចាប់ពីពាក់កណ្តាល ឆ្នាំ ២០១៤ រហូតដល់បច្ចុប្បន្ន ចំនួនសត្វត្មាតទាំង ៣ ប្រភេទមានចន្លោះពី ១២០ ទៅ ១៤០ ក្បាល។ ដោយឡែកចំនួនសម្បុកដែលបានរកឃើញ និងការពារក៏មានការធ្លាក់ចុះពី ២៧ សម្បុក នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៥ មកសល់ត្រឹម ១៤ សម្បុកក្នុងឆ្នាំ ២០២១។ សត្វត្មាតទាំង ៣ ប្រភេទនេះ សុទ្ធសឹងតែត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាប្រភេទសត្វជិតផុតពូជបំផុតក្នុងបញ្ជីក្រហមនៃអង្គការ IUCN។
លោក អៀម សំអ៊ន់ អ្នកគ្រប់គ្រងផ្នែកស្រាវជ្រាវ និងតាមដានជីវៈចម្រុះរបស់អង្គការ WWF បានថ្លែងថាជំរឿនសត្វត្មាតប្រចាំឆ្នាំគឺធ្វើឡើងចំនួន ៥ ដងគឺក្នុងខែមីនា ខែមិថុនា ខែកញ្ញា និងខែធ្នូ។ សម្រាប់ ខែមិថុនាត្រូវធ្វើជំរឿន ២ ដងដើម្បីទទួលបានព័ត៌មានច្បាស់លាស់ដោយសារតែរដូវពងកូននិងញាស់របស់សត្វត្មាតគឺនៅអំឡុងខែមេសា និងខែឧសភា។ នៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ចំនួនសត្វត្មាតមានចំនួនថេរ និងមិនទាន់មានសញ្ញានៃការកើនឡើងច្រើននៅឡើយ ហើយសកម្មភាពនៃការអភិរក្សសត្វត្មាតនេះត្រូវបន្តដើម្បីការពារប្រភេទសត្វស្លាបកម្រនេះឱ្យ បាន។ លោកបន្តថាមានបញ្ហាប្រឈមជាច្រើនក្នុងការអភិរក្សសត្វត្មាតក្នុងនោះកត្តាចំណីអាហារដែលបច្ចុប្បន្នមានការកាត់បន្ថយដោយសារតែចំនួនសត្វព្រៃ និងសត្វស្រុកដែលស្លាប់ក្នុងព្រៃកាន់តែថយ ដែលតម្រូវឱ្យក្រុមការងារអភិរក្សត្រូវផ្តល់ចំណីបន្ថែមជាប្រចាំខែ។
លោក សេង ទៀក នាយកអង្គការ WWF កម្ពុជា បានថ្លែងថា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ តំបន់ដែនជម្រកសត្វព្រៃសម្បូណ៌មានវត្តមានសត្វត្មាតចុះមកនារដូវវស្សា និងសន្និដ្ឋានថាតំបន់នេះ ដែលស្ថិតក្រោមការអភិរក្ស ការពារនិងតាមដានជាប្រចាំមានសុវត្ថិភាពសម្រាប់ពួកសត្វត្មាតរស់នៅ ទើបពួកគេបានមករស់នៅតំបន់នេះ។ លោកបានថ្លែងថាតាមរយៈការផ្តល់ចំណីបន្ថែមនេះបានធ្វើឱ្យ ទីតាំង នៅដែនជម្រកសត្វព្រៃសម្បូណ៌កាន់តែមានការទាក់ទាញសត្វត្មាតបន្ថែមទៀត។
ក្នុងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងអភិរក្សសត្វត្មាត រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថានបានថ្លែងថា ស្ថានភាពសត្វត្មាតកម្ពុជាមានសញ្ញាណវិជ្ជមាន ក្រោមកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុមការងារអភិរក្សសត្វត្មាតកម្ពុជា តែទាមទារបង្កើនកិច្ចការពារបន្ថែមទៀត។ ជាមួយលទ្ធផលរាប់បាននៅខែចុងក្រោយនេះ យើងឃើញថា អាហារដ្ឋានត្មាតនៅដែនជម្រកសត្វព្រៃសំបូរ មានការកើនឡើងនូវចំនួនសត្វត្មាតគួរឱ្យកត់សម្គាល់៕
